MAAK KENNIS VIA MIJN BLOGS.

2024-05-08

WAT WIL JIJ WORDEN, LATER ALS JE GROOT BENT?

Wie herinnert zich deze vroege beroepskeuzevraag niet? Hij wordt meestal al ergens op de basisschool verschillende keren gesteld. En als jij je de vraag nog kunt herinneren, dan weet je misschien ook nog welk antwoord je erop hebt gegeven. Doe je nu wat je toen dacht te gaan doen? De kans is groot dat je wat anders bent gaan doen en bijvoorbeeld geen piloot, brandweerman, of politieagent bent geworden…

Naast de wereldwijde klimaat-crisis is er ook een talent-crisis onder mensen: We maken wel heel erg weinig gebruik van de talenten waarover we allemaal beschikken! Veel mensen hebben eigenlijk een groot deel van hun leven zelfs geen idee wat hun talenten zijn. Er zijn daardoor ontzettend veel mensen die geen plezier halen uit wat ze in hun dagelijks werk doen. Volgens internationaal onderzoek voelt slechts 1 op 8 zich betrokken in het werk dat ze doen. Ze worstelen zich door hun werkweken en leven van weekend naar weekend, omdat ze in het weekend wel iets leuks kunnen gaan doen. Gelukkig zijn er ook mensen die juist ontzettend veel plezier halen uit het werk dat ze doen! Ze doen iets dat bij hun talenten past en waar ze plezier in hebben. Helaas geldt dit voor een grote minderheid.

De oorzaak voor deze situatie ligt voor een belangrijk deel in ons onderwijs-systeem. Dat is ingericht vanuit de uitgangspunten van de Industriële Revolutie. En het lastige is dat we dit nog steeds als iets vanzelfsprekends beschouwen! Één van de gedachtes waarin we vast zitten binnen ons onderwijs-systeem, is die van lineairiteit: We starten op de basisschool, doorlopen het middelbaar onderwijs en gaan vervolgens verder met leren tot we minimaal ‘een start-kwalificatie voor de arbeidsmarkt hebben’. Wanneer we dit hebben doorlopen, zijn we klaar om te gaan werken… Maar, ‘het leven’ is niet rechtlijnig, het is organisch! Gaandeweg het leven ontwikkelen we ons symbiotisch, afhankelijk van de mogelijkheden en omstandigheden die we tegenkomen.

Een ander probleem in ons onderwijs-systeem is dat we iedereen het liefst willen klaarstomen voor hoger onderwijs, bij voorkeur binnen het lineaire traject tussen ongeveer het 4e en 25e levensjaar. Een voorbeeld: In een boekwinkel kwam ik bij een signeersessie iemand tegen die een brandweerman was en die daar een boek over had geschreven. Hij vertelde me dat hij één van die kinderen op de basisschool was, die later brandweerman wilde worden. Het was voor hem een oprechte droom en wens, die hij bleef vasthouden. Ook toen hij naar het middelbaar onderwijs ging. En omdat hij goed kon leren, werd hem op school regelmatig afgeraden om aan het idee brandweerman te willen worden vast te houden. ‘Er werd dan bijvoorbeeld door mijn decaan zoiets gezegd als: Je vergooit de kans om veel verder te kunnen komen en het is verspilde tijd om je met dat beroep voor ogen bezig te houden! Ik heb er echter aan vast gehouden, heb me na school bij de brandweer laten opleiden en ben brandweerman geworden. Het grappige is dat ik die decaan later heb kunnen redden; hij was betrokken in een ernstig auto-ongeluk en ik heb hem en z’n vrouw uit het autowrak kunnen bevrijden…’

Onze samenleving is afhankelijk van de diversiteit van àl onze talenten en van onze autonoom gemotiveerde inzet op basis van passie en betrokkenheid. Maar, ons onderwijs-systeem richt zich voor slechts een beperkt deel op het ontdekken en helpen ontwikkelen van die talenten en de passie over de inzet ervan. Dit beperkt ons enorm, want juist in de jongste jaren van ons leven, kiezen we nog zonder enige terughoudendheid voor wat we leuk vinden en kunnen we ons nog verwonderen over de mogelijkheden die voor ons liggen. Dit neemt snel af naarmate we opgroeien, we verder komen in het onderwijs-systeem en daarna in ons leven als professional. Het voorbeeld van de brandweerman is dan ook uitzonderlijk. Hij is gebleven bij ‘wat hij wilde worden als hij later groot zou zijn’ en doet zijn werk nu met zoveel passie en toewijding, dat hij er een boek over heeft geschreven…

We hebben nog een lange weg te gaan, maar onze samenleving verandert snel. Het daagt ons uit om anders te kijken naar ons onderwijs-systeem en dit niet alleen toe te spitsen op onze kinderen, maar op ons allemaal! Hoe zorgen we ervoor dat we de komende jonge generaties beter helpen met het ontdekken en ontwikkelen van al het talent en beter helpen met het kiezen voor waar ze gepassioneerd over kunnen zijn? En voor de generaties die het lineaire onderwijs-systeem al achter zich hebben gelaten: Hoe zorgen we er alsnog voor om zoveel mogelijk van onze talenten aan te spreken en meer inzet te realiseren op basis van passie en betrokkenheid?

Deze blog is mede geschreven vanuit de actualiteit dat een groeiende groep jongeren vanuit verkeerde beweegredenen kiezen voor de opleiding die ze volgen, ontdekken dat het toch niet is wat ze ervan verwacht hadden en voortijdig zonder afgeronde opleiding uitvallen. Dat steeds meer mensen mentale problemen ondervinden doordat ze werk doen dat eigenlijk niet bij ze past. Dat bepaalde mooie en zeer nuttige beroepen worden ondergewaardeerd, zoals bijvoorbeeld allerlei ambachtelijke beroepen die steeds meer lijken te verdwijnen uit het straatbeeld.

In mijn visie moeten we beter omgaan met het beantwoorden van de vraag ‘wat wil jij later worden, als je groot bent?’ en/of ‘what’s your Reason For Beïng Professional’!? Zie jij ook belangrijke relevante ontwikkelingen die je wilt delen en/of ben je nieuwsgierig geworden en wil je meer weten over wat ik kan betekenen voor jou en jouw organisatie? Stuur me dan een DM via mijn linkedin account, of neem contact op via deze website.